Ülkemizde ilaç alımında tekel pozisyonunda bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), aynı etken maddeye sahip ilaç grubunda en ucuz muadil ilacın %10 fazlasına kadar hastanın ilacını karşılıyordu. 8 Eylül 2021 günü 31592 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile bu oran %5’e düşürüldü. Bu karara itiraz eden İstanbul Eczacı Odası (İEO) mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı almıştı. SGK ise 24 Ağustos 2023 tarihinde yürütmeyi durdurma kararının arkasından dolanarak eşdeğer ilaç uygulaması kapsamında yer alan ilaçlara ait ödemelerde, eşdeğer ilaçlara ödenecek bedellerin belirlenmesinde taban birim fiyata ilave edilerek o gruptaki ilaçlar için varsa terapötik referans grubunun, terapötik referans grup yok ise eşdeğer grubunun ödenecek azami birim fiyatını bulmak için kullanılan oranın %5 olmasına yönelik kararını Resmi Gazete’de yayınladı.
İEO’nun yeniden başvurduğu hukuk yollarının sonucunda bugün yeniden yürütmeyi durdurma kararı alındı.
Her geçen gün yükümlülüklerini halkın sırtına yüklemeye devam eden kamu kurumlarının bu anlayışının geriletilmesi mücadelesi yurttaşların sağlık hakkının korunmasına katkı koyması açısından önem arz ettiği biliniyor. Türlü kalemlerle, karmaşık matematiksel hesaplarla haklarına ve cebinden alınanların bilgisine yabancılaşan yurttaşlar sebebini bilmeseler bile bir süredir ilaçlarını temin ederken çoğalan ilaç fiyat farklarına eczanelerde isyan ediyordu.
İEO’nun yayınladığı gerekçeli kararda görülen tarafların tutumlarıysa kurumların bakış açılarını gözler önüne seriyor.
İEO’nun Mahkeme Kararını Duyurduğu Açıklaması!
8 Eylül 2021 günü 31592 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Tebliğ ile yayımlanan Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu’nun 2021/5 sayılı kararının 4. Maddesi ile eşdeğer ilaç gruplarında en ucuz ilacın yüzde 10 fazlasına kadar ödeme yapılması uygulamasının “Eşdeğer ilaçlara ödenecek bedellerin belirlenmesinde; taban birim fiyata %5 ilave edilerek o gruptaki ilaçlar için ödenebilecek azami birim fiyat bulunur.” Şeklinde değiştirilmesi yönünde düzenleme yapılması üzerine; İstanbul Eczacı Odası olarak maddenin iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle 08.11.2021 tarihinde Danıştay’da dava açılmış; Danıştay 10. Daire de 13.12.2022 tarih ve 2021/7638 E. sayılı kararı ile söz konusu değişikliğin yürütmesini durdurmuştu.
Ancak mevcut yürütmeyi durdurma kararına rağmen 24 Ağustos 2023 tarihli 32289 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yer alan Tebliğ ile Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu’nun 2023/5 sayılı kararı yayımlanmış, 4. Maddesi’nde “SUT’un “4.4- İlaçlarda uygulanacak indirim oranları ve eşdeğer ilaç uygulaması” maddesinin “4.4.2.- Eşdeğer ilaç uygulaması” başlıklı alt maddesindeki eşdeğer ilaç uygulaması kapsamında yer alan ilaçlara ait ödemelerde eşdeğer ilaçlara ödenecek bedellerin belirlenmesinde taban birim fiyata ilave edilerek o gruptaki ilaçlar için varsa terapötik referans grubunun, terapötik referans grup yok ise eşdeğer grubunun ödenecek azami birim fiyatını bulmak için kullanılan oranın %5 olmasına oy birliği ile” şeklinde yeniden aynı yönde değişiklik yapılmıştır.
Daha önce hakkında yürütmeyi durdurma kararı verilmiş olan bir konuda aynı değişikliğin yapılması suretiyle mahkemece verilen yürütmeyi durdurma kararı ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır.
Odamız, bu hukuka aykırı girişimin iptali talebi ile Danıştay 10. Daire nezdinde yeniden iptal davası açmış, Mahkemece 15.02.2024 tarihli 2023/5541 E. sayılı karar ile “davaya konu eşdeğer ilaç uygulamasının değiştirilmesini gerektirecek nedenlerin açık, somut ve net bir şekilde ortaya konulamaması, söz konusu düzenlemenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğunun açıklanamaması, davaya konu sağlık hizmetinin “hayati, ertelenemez ve ikame edilemez” nitelikte bulunduğu, dolayısıyla hasta hakkına ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle 24.08.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2023/5 sayılı Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu Kararı’nın 4. Maddesinin yürütmesinin durdurmasına karar vermiştir.
İstanbul Eczacı Odası olarak aldığımız bu hukuk zaferini önemle bilgilerinize sunarız.
Saygılarımızla.
