Ülkemizde sıkça reçete edilen kas gevşetici özelliğe sahip Tiyokolsikosid içeren ilaçlara dair T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’undan (TİTCK) doktorlara yönelik bilgilendirme mektubunda etken maddenin genotoksik özelliğine vurgu yapılarak “sistemik kullanılan (oral ve intramüsküler formülasyonlar) Tiyokolşikosid etkin maddesini içeren ilaçlarda, tedavi sırasında ve tedavi sonlandırıldıktan sonra kontraseptif önlemlerin erkek hastalar için de geçerli olması ve çocuk doğurma potansiyeli olan kadın hastalarda tedavinin sonlandırılmasından sonra kontrasepsiyon gerekliliklerinin genişletilmesi”nin öneminin altı çizildi.
Mektupta yer alan bilgilendirmeler ise şu şekilde:
Klinik öncesi bulgular, sistemik kullanılan Tiyokolşikosidin metoboliti ile ilişkili bir genotoksisite riskine işaret etmektedir, bu sebeple söz konusu ilaçların ürün bilgileri aşağıda belirtildiği şekilde güncellenecektir:
Tedavi sırasında etkin kontrasepsiyon uygulamayan çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlara Tiyokolşikosid reçete edilmemelidir ve bu hastalarda Tiokolşikosid kullanımı kontrendike olmaya devam etmektedir. Gebelikten ve sonrasında fetus için oluşabilecek herhangi bir riskten korunmak için tedavinin sonlandırılmasından sonra 1 ay süreyle Tiyokolşikosid kullanımı yeni olarak kontraendike edilmiştir.
Etkili bir kontraseptif kullanmak istemeyen ayrıca çocuk sahibi olmaktan kaçınmak ve sonrasında fetus için oluşabilecek herhangi bir riskten korunmak isteyen erkeklerde, tedavi sırasında ve tedaviden sonraki 3 ay boyunca Tiyokolşikosid kullanımı artık kontrendikedir ve bu kişilere Tiyokolşikosid reçete edilmemelidir.
Daha önce dağıtılan ve TİTCK internet sayfamızda yayınlanan doktor mektubunda da (referanslarda yer alan linkten ulaşabilirsiniz) belirtildiği üzere aşağıda belirtilen hususları lütfen unutmayınız;
Tiyokolşikosid kullanımı, gebe veya emziren kadınlarda kontrendikedir ve bu kadınlara reçete edilmemelidir.
Sağlık profesyonellerine sistemik Tiyokolşikosid kullanımının, 16 yaştan itibaren spinal patolojilerde akut ağrılı kas kasılmalarının kısa süreli adjuvan tedavisiyle sınırlandırılmış olduğu hatırlatılmaktadır.
Maksimum önerilen günlük doza ve tedavi sürelerine (7 güne kadar oral olarak günde 16 mg, 5 güne kadar intramusküler yoldan günde 8 mg) uyulmalıdır.
Güvenlilik sorun ile ilgili ayrıntılı bilgiler
Klinik öncesi çalışmalarda, tiyokolşikosid metabolitlerinden birinin günde iki kez 8 mg’lık maksimum tavsiye edilen oral doza yakın konsantrasyonlarda alındığında bile anöploidiyi indüklediği gösterilmiştir. Anöploidinin, teratojenisite, embriyo-fetotoksisite/spontan abortus için bir risk faktörü, erkek fertilitesinde bozulma ve kanser için olası bir risk faktörü olduğu bildirilmiştir. Bu risk, uzun süreli maruziyet ve yüksek dozlarla birlikte artmaktadır.
Sistemik kullanılan tiyokolşikosid içeren ilaçların ürün bilgilerine erkek hastalar için kullanım süresi ile ilgili kısıtlamalar ve tedavinin sonlandırılmasından sonra da hem erkek hem de kadın hastalar için kontraseptif önlemlerin süresiyle ilgili ek kısıtlamalar ilave edilecektir.
Raporlama gerekliliği:
Tiyokolşikosid içeren ürünler reçete edilirken yukarıda belirtilen güvenlilik uyarılarına dikkât edilmesi ve bu ilaçların kullanımı sırasında advers etki oluşması durumunda T.C. Sağlik Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Farmakovijilans ve Kontrole Tâbi Maddeler Dairesi, Türkiye Farmakovijilans Merkezi’ne (TÜFAM) (www.titck.gov.tr; e-posta tufam@titck.gov.tr; faks; 0312 218 35 99; tel: 0312 218 30 00, 0800 314 00 08) ve/veya ilgili firma yetkililerine bildirmenizi hatırlatırız. Ayrıca advers reaksiyonlar, hastanenizde görevli “Farmakovijilans İrtibat Noktası” aracılığıyla da bildirilebilir.
Avrupa İlaç Ajansı da uyarmıştı!
Ülkemizde her ne kadar bu bilgilendirme yeni yapılsa da Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından yıllar önce önceden yapılan açıklamada Tiyokolşikosid etken maddeli ilaçlara dair şu ifadeler geçmektedir:
“Avrupa İlaç Ajansı, tiyokolşikosidin ağız veya enjeksiyon yoluyla kullanılmasının kısıtlanmasını önermektedir. Ağrılı kas kontraktürlerinin ek kısa süreli rahatlaması için yalnızca düşük dozlarda kullanılacak ilaç 21 Kasım 2013’te Avrupa İlaç Ajansı’nın İnsan Tıbbi Ürünler Komitesi (CHMP), ağız veya enjeksiyon yoluyla kullanım için tiyokolşikosid içeren ilaçların izin verilen kullanımlarının Avrupa Birliği (AB) genelinde kısıtlanmasını tavsiye etti. Bu ilaçlar artık sadece 16 yaş ve üstü yetişkin ve ergenlerde spinal rahatsızlıklardan kaynaklanan ağrılı kas kontraktürleri (kas dokusunun kalıcı sıkılaşması) için ek bir tedavi olarak önerilmektedir. Ayrıca, ağız yoluyla veya enjeksiyon yoluyla Tiyokolşikozid dozu kısıtlanmalıdır.
Tiyokolşikosid, ağrılı kas bozukluklarının tedavisinde ağız yoluyla kullanım veya kaslara enjeksiyon için birkaç AB üye devletinde ulusal prosedürler tarafından yetkilendirilmiş bir kas gevşeticidir.
Tiyokolşikosidin gözden geçirilmesi, Tiyokolşikosidin vücutta bölünen hücrelere zarar verebilecek M2 veya SL59.0955 adlı bir metabolite ayrıldığını ve anöploidi (anormal bir sayı veya kromozomların düzenlenmesi) ile sonuçlandığını öne süren yeni deneysel kanıtların ardından İtalyan ilaç düzenleme kurumu AIFA tarafından tetiklendi. Sonuç olarak AIFA, CHMP’den bu ilacın güvenlik profilini incelemesini ve hangi düzenleyici eylemin uygun olabileceğini düşünmesini istedi.
CHMP, ilaç güvenliği alanındaki uzmanların görüşleri de dahil olmak üzere kanıtları gözden geçirdi ve M2 ile ağızdan alınan önerilen Tiyokolşikozid dozlarından sonra görülenlerden çok daha yüksek olmayan seviyelerde anöploidinin ortaya çıkabileceği sonucuna vardı. Anöploidi, gelişmekte olan fetüse zarar vermek için bir risk faktörüdür, erkeklerde düşük doğurganlık ve teoride kanser geliştirme riskini artırabilir. Bu nedenle CHMP, Tiyokolşikozid içeren ilaçların mümkün olduğunca güvenli kullanılmasını sağlamak için önlemler önermiştir. Bunlar, ağız veya enjeksiyon yoluyla verildiğinde maksimum dozun ve tedavi gün sayısının kısıtlanmasını içerir. Kullanım ayrıca hamilelik ve emzirmede veya doğum kontrolü kullanmayan çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlarda ve ayrıca çocuklarda veya kronik (uzun vadeli) durumlarda kontrendikedir. Bu derlemede vücutta önemli miktarda M2 üretmeyen cilde lokal uygulamaya yönelik preparatlar etkilenmemektedir.
CHMP görüşü, 17 Ocak 2014 tarihinde AB genelinde geçerli olan yasal olarak bağlayıcı nihai bir karar veren Avrupa Komisyonu’na iletildi.”